Đối với những nhà làm phim nói chung và những ai yêu thích nghệ thuật điện ảnh – truyền hình nói riêng thì học cách để chiếu sáng một cảnh rất là quan trọng. Chiếu sáng là cách đơn giản nhất mang lại cho các nhà làm phim những hiệu quả nghệ thuật không thể ngờ tới. Hình ảnh của bạn được thể hiện rõ ràng hơn qua bầu không khí và tông sáng, và nếu thực hiện tốt thì giá trị sản xuất sẽ được tăng lên rất nhiều lần. Nhưng trước khi làm được điều đó thì bạn cần phải nắm qua những thuật ngữ cơ bản, kỹ thuật, và các khái niệm cần thiết để xây dựng một nền tảng vững chắc.
Các khái niệm và thuật ngữ trong nghệ thuật chiếu sáng
Nghệ thuật chiếu sáng còn được hiểu là cách bố trí ánh sáng. Dưới sự biến hóa của những bàn tay vàng và đầu óc nghệ thuật khác nhau sẽ cho ra một tác phẩm nghệ thuật khác nhau nhưng nhìn chung tất cả đều dựa trên những khái niệm cơ bản sau.
Key light – nguồn sáng chính
Key light được xem như là một thành viên chủ chốt trong nghệ thuật bố trí ánh sáng 3 điểm. Đây là nguồn ánh sáng chủ yếu và chung nhất của các cảnh phim, có cường độ mạnh và xuyên suốt trong cả bộ phim. Key light cũng là nguồn sáng được thiết lập đầu tiên và được sử dụng để chiếu sáng chủ thể hoặc diễn viên. Tuy nhiên, cách bố trí key light chưa bao giờ là dễ dàng trong thiết kế mĩ thuật đa phương tiện. Tùy thuộc vào từng hoàn cảnh cũng như kịch bản mà đặt Key light cho hợp lý.
Fill light – nguồn sáng phụ
Nguồn sáng phụ giúp chiếu sáng bóng đổ được tạo ra bởi nguồn sáng chính và khử bóng đổ được tạo ra bởi nguồn sáng chính. Chính vì thế mà nguồn sáng phụ thường nhẹ, không tạo bóng đổ và được đặt đối diện với nguồn sáng chính.
Back light – nguồn sáng ngược
Nguồn sáng ngược thường nằm ở vị trí đằng sau diễn viên hoặc chủ thể và được đặt cao hơn chủ thể mà nó chiếu sáng. Tác dụng của nguồn sáng ngược là tách chủ thể hoặc diễn viên với background, giúp làm rõ hình dạng cũng như tăng chiều sâu của chủ thể.
Nguồn sáng ngược kết hợp với nguồn sáng chính và nguồn sáng phụ tạo ra kỹ thuật chiếu sáng 3 điểm đang rất phổ biến hiện nay.
Side light – ánh sáng bên
Ánh sáng bên là ánh sáng được chiếu từ phía bên song song với diễn viên hoặc chủ thể. Tái hiện không khí drama và phong cách Chiaroscuro thì không thể thiếu được ánh sáng bên. Bên cạnh đó, ánh sáng bên cũng được sử dụng rất nhiều để làm nổi bật texture, mang lại những ấn tượng về màu sắc và hình ảnh cho người xem.
Practical light – nguồn sáng thực tế
Nguồn sáng thực tế đóng vai trò rất quan trọng trong các bộ phim, nó mang lại cảm giác chân thật và sống động cho từng cảnh quay. Nguồn sáng thực tế có thể là một chiếc đèn bàn, đèn điện, ánh sáng hắt ra từ tivi cho đến ánh sáng mờ ảo như nến hoặc là đèn xe trên đường.
Bounce – phản chiếu
Phản chiếu cũng là một cách bố trí ánh sáng quan trọng mà bạn cần biết. Ánh sáng phản chiếu được biết đến và sử dụng với nhiều vai trò như nguồn sáng chính, nguồn sáng phụ và cả nguồn sáng ngược, bổ trợ và giúp các nguồn sáng khác có một trạng thái cân bằng và ổn định nhất.
Sofl light – ánh sáng mềm
Như cái tên của mình, ánh sáng mềm tạo ra bóng đổ mờ và nhẹ.
Hard light – ánh sáng cứng
Thường thì ánh sáng cứng không được ưa chuộng cho lắm bởi nó tạo ra bóng đổ có đường nét rõ ràng. Tuy nhiên ở một cảnh quay hay một bức hình nào đó mà bạn muốn nhấn mạnh bóng đổ thì sử dụng ánh sáng cứng là hoàn hảo nhất.
Available light – ánh sáng sẵn có
Đây là ánh sáng hoàn toàn của tự nhiên và luôn luôn có sẵn. Để khai ánh sáng này một cách hiệu quả thì bạn nên biết tận dụng các thời điểm trong ngày ví dụ buổi sáng sớm và chiều tà là lúc ánh sáng mềm mịn lên ngôi. Bên cạnh đó hãy nhanh tay bắt trọn từng cảnh quay để sử dụng nguồn sáng này một cách hiệu quả.
Tìm hiểu về ánh sáng là cách bạn cảm nhận ánh sáng và bóng tối gợi lên bên trong bạn theo một cách bản năng. Tuy nhiên bản năng thôi là chưa đủ, bạn cũng cần phải có những bài học vỡ lòng về chiếu sáng. Bỏ túi ngay những khái niệm và thuật ngữ trong chiếu sáng màu. Multimedia Design vừa giới thiệu để có thêm những thông tin bổ ích và biết đâu sẽ giúp đỡ bạn sau này.
>> Tham khảo thêm: Nghề phóng viên và định hướng của giới trẻ
